Egzamin gimnazjalny 2017. Część matematyczno-przyrodnicza. Jaka będzie?

20 kwietnia odbędzie się drugi dzień egzaminu gimnazjalnego 2017. Uczniowie zmierzą się z częścią matematyczno-przyrodniczą. Tam na gimnazjalistów będą czekały pytania z wiadomości z zakresu matematyki (90 minut) oraz przedmiotów przyrodniczych: biologii, chemii, fizyki i geografii (60 minut).

Matematyka od lat sprawia gimnazjalistom najwięcej kłopotów. Specjalnie dla nich przygotowaliśmy analizę arkusza egzaminacyjnego z ubiegłego roku. Ten łatwo można znaleźć m.in. na stronie internetowej Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

- Badany podczas egzaminu gimnazjalnego poziom opanowania wiadomości i umiejętności matematycznych wymaganych przez podstawę programową wygląda od kilku lat podobnie. Średni wynik oscyluje w okolicy 50 proc. Pewnie i w tym roku będzie podobnie - mówi Agnieszka Szulc, kierownik redakcji przedmiotów ścisłych i edukacji wczesnoszkolnej w Gdańskim Wydawnictwie Oświatowym.

Na co więc warto zwrócić uwagę? Redaktor wskazuje, że najtrudniejsze dla uczniów okazały się przed rokiem zadania 13, 18 i 22. Poprawnie wykonał je tylko około trzeci uczeń.

- Zadanie 18 było najtrudniejsze. Pojawił się kłopot ze stosowaniem twierdzenia Pitagorasa w zadaniu wymagającym zaplanowania i wykonania ciągu czynności, które nie wynikały bezpośrednio z treści zadania - zauważa Agnieszka Szulc.

Kolejne polecenie, które przysporzyło gimnazjalistom dużo trudności, to zadanie 22, wymagające zastosowania odpowiedniego modelu matematycznego.

- Było to dość trudne zadanie otwarte dotyczące znajomości zagadnienia proporcjonalności odwrotnej. Uczniowie stosunkowo rzadko mają do czynienia z zadaniami dotyczącymi poszukiwania zależności między wielkościami odwrotnie proporcjonalnymi - wyjaśnia kierownik redakcji z GWO. Wnioski są więc oczywiste - trzeba poćwiczyć proporcje, a przede wszystkim proporcjonalność odwrotną - podpowiada.

Trudne okazało się polecenie 13, co może zaskakiwać. A cały kłopot polegał na tym, że uczniowie nie przećwiczyli dobrze wyciągania wniosków oraz nie nauczyli się uogólniać zauważonych prawidłowości. Rada dla zdających: nawet jeśli nie jesteście pewni, czy robicie to dobrze, próbujcie!

Jak z kolei wskazują specjaliści z Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, w ubiegłym roku znacznie lepiej niż zazwyczaj „poszły” zadania dotyczące geometrii.

- Najłatwiejsze okazało się zadanie 20. Poziom wykonania sięgnął 76 proc. - informują eksperci z CKE. - Gimnazjaliści musieli wyobrazić sobie model sześcianu na podstawie jego siatki i wskazać punkty, które pokryją się ze sobą po złożeniu tej siatki.

Nie oznacza to jednak, że uczniowie mogą zapomnieć o geometrii - ta od lat na testach sprawia wiele kłopotów.

W trakcie rozwiązywania testu trzeba też pamiętać, że pośpiech nie jest dobrym doradcą. Wiele wskazuje na to, że z tego powodu ubiegłoroczni gimnazjaliści stracili punkty na zadaniu 2, które należało do łatwiejszych. O co chodziło? Zdający na konkretnym przykładzie mieli wskazać wyrażenie opisujące odległość na osi liczbowej między dwoma punktami, których współrzędne mają różne znaki. Można przypuszczać, że 18 proc. zdających dokonało mechanicznego wyboru odpowiedzi w myśl zasady, że ustalając tę odległość, wystarczy od większej z liczb odjąć liczbę mniejszą, przy równoczesnym pominięciu reguły, że odjąć liczbę to znaczy dodać liczbę do niej przeciwną - podaje CKE.

Według egzaminatorów najwyższe wyniki gimnazjaliści osiągnęli zaś za zadania sprawdzające wykorzystanie i tworzenie informacji, czyli umiejętności interpretowania i tworzenia tekstów o charakterze matematycznym, używania języka matematycznego do opisu rozumowania i uzyskanych wyników. Jest to łatwe pod warunkiem, że skupia się na zadaniu i zbytnio się nie spieszy.

Co jeśli uczeń nie ma pomysłu, jak rozwiązać zadanie otwarte?

- Warto podejmować wszelkie próby, bo każda czynność może się wiązać ze zdobyciem punktu - zaleca Anna Szulc z GWO.

Test dotyczący wiedzy przyrodniczej okazał się dla uczniów dość trudny - zdobyli średnio 51 proc. Sprawdzał on wiedzę z czterech przedmiotów: biologii, chemii, fizyki i geografii.

Pytania z biologii dotyczyły systematyki, ekologii, budowy i funkcjonowania organizmu człowieka oraz genetyki. Z chemii pojawiły się zagadnienia dotyczące wewnętrznej budowy materii, reakcji chemicznych, właściwości związków nieorganicznych oraz budowy i właściwości węglowodorów i ich jednofunkcyjnych pochodnych. Na fizyce pojawił się zaś m. in. ruch prostoliniowy, przepływ ciepła, skupianie promieni

w zwierciadle wklęsłym, wielkości fizyczne charakteryzujące prąd elektryczny oraz ruch drgający. Na geografii ważna była umiejętność korzystania z podstawowych źródeł informacji geograficznej: mapy, wykresu i danych statystycznych. Ale jak wskazują eksperci z CKE, nie tylko wiedza się liczyła.

- Sukces zależy od wielu umiejętności. Należą do nich m.in. umiejętności ponadprzedmiotowe, takie jak wykorzystywanie informacji, analizowanie wyników doświadczeń oraz formułowanie wniosków na podstawie przeprowadzonego rozumowania. Oznacza to, że nawet będąc „nogą” z przyrody, można zyskać dobry wynik. Byle się nie poddawać!

Trójkąt równoboczny i sześciokąt foremny mają równe pola. Uzasadnij, że stosunek długości boku trójkąta do boku sześciokąta wynosi pierwiastek z sześciu. To jedno z zadań, z którym musieli zmagać się gimnazjaliści piszący próbne egzamin gimnazjalny z wydawnictwem Operon w grudniu 2016 roku.

Wyniki egzaminu gimnazjalnego 2017 uczniowie poznają 16 czerwca 2017 r., a zaświadczenia o szczegółowych wynikach egzaminu otrzymają 23 czerwca 2017 r.