Biblioteka zaprasza na spacer po modernistycznym Kaliszu

Okno termometr, bulaje, tors w paski – o modernizmie w architekturze można mówić w sposób niedosłowny. Kaliska moderna nie miała łatwo, by postawić żagle. Nowy styl zrywający ze wszystkim, co historycznie uzasadnione, musiał nad Prosną konkurować z tradycją. Rozkwit stylu, w którym definicja estetyki i piękna ograniczona była tylko (i aż) do prostoty, ukazania funkcji i dbałości o każdy szczegół dyskretnego wystroju, nastał dopiero w latach 30. XX wieku. Każdy z wybudowanych wtedy domów wyglądających jak małe morskie promy, był wytłumaczeniem i odpowiedzią na słynne zawołanie prokuratora z ekranizacji powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza "Znachor": "Wyrok dzisiejszy powinien być odpowiedzią na pytanie, czy należymy do Europy nie tylko geograficznie, ale i kulturowo". Owa kultura budowania była tą odpowiedzią. Nadchodziło nowe i Polska nie miała żadnych podstaw, by się mu przeciwstawiać. Przeciwnie, młoda Rzeczpospolita potrzebowała nowego, także w celach propagandy. Powstała wówczas nowoczesna architektura będąca językiem przemian modernizującego się społeczeństwa. Urzeczywistnieniem tych trendów jest kilkadziesiąt modernistycznych willi i kamienic powstałych głównie na ówczesnych przedmieściach Kalisza. Purystyczne formy kamienic, i ich tożsamość jest w większości przypadków "przesiąknięta morską wodą".

Fundacja Good Culture wraz z Miejską Biblioteką Publiczną im. Adama Asnyka, zaprasza na bezprecedensowy spacer historyczny po obiektach reprezentujących przedwojenny modernizm, który przybliży, w jaki sposób konstytuował się ten styl poprzez formę i funkcję. Zamysłem projektu jest, by uwidocznić modernistyczną architekturę w krajobrazie miejskim, architekturę dotąd traktowaną dosyć surowo w kategorii wartości. Stylu, który Kalisz z dystansem przyswajał, mimo iż było to działanie z kategorii ewolucji modelu polskości i kreowanie nowej polskiej tożsamości, odmiennej od wcześniej podkreślanych wątków historycznych. Po wskrzeszeniu starego Kalisza przyszedł czas na budowanie Kalisza nowoczesnego. W 1931 roku oddano do użytku pierwszy w pełni modernistyczny budynek w Kaliszu. Był nim gmach urzędu pocztowego przy dzisiejszej Zamkowej. Tak się dokonał modernistyczny chrzest Kalisza.

Spacer, który poprowadzi Mateusz Halak, potrwa 2,5 godziny (z 15-minutową przerwą) i jest to wydarzenie o charakterze otwartym. Zapraszamy do wzięcia udziału - w najbliższy czwartek, 16 maja, w godzinach 11:00-13:30. Startujemy przy Filii nr 3 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kaliszu przy ulicy Krótkiej 3.

Spacer jest częścią projektu "Modernizm Talking. Młodzież dla młodzieży o architekturze modernizmu", realizowanego przez Fundację Good Culture z dofinansowaniem ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. Kaliska Biblioteka jako partner projektu "Modernizm Talking", niebawem zaprosi również kaliską młodzież do współtworzenia mobilnej gry terenowej o modernistycznej architekturze naszego miasta.