Byliśmy na nagraniu koncertu z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Co działo się za kulisami i na scenie?

Już od dziesięciu lat w Polsce 1 marca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W Zielonej Górze z tej okazji odbywają się koncerty, ale i msze, czy obchody pod pomnikiem Żołnierzy Wyklętych.

W tym roku, ze względu na pandemię koronawirusa, koncert został nagrany wcześniej. 1 marca będzie wyemitowany najpierw na antenie TVP 3 Gorzów Wlkp., a potem na stronie internetowej: wykleci.zgora.pl

W poniedziałek, 1 marca, zaplanowano również z tej okazji obchody wojewódzkie: złożenie kwiatów przy tablicy pamięci obok Aresztu Śledczego w Zielonej Górze, mszę w konkatedrze Świętej Jadwigi Śląskiej oraz uroczystości przy pomniku Żołnierzy Wyklętych.

W Lubuskim Teatrze w Zielonej Górze właśnie trwają nagrania do koncertu. A my zajrzeliśmy za kulisy tej produkcji i na scenę, gdzie występują gwiazdy. Jakie?

• Marek Piekarczyk,
• Klara Cloud,
• Kasia Moś,
• Krzysztof Iwaneczko,
• Michalina Smolińska.

Co mówią o samym koncercie jego wykonawcy?

- Historia przedstawiona w nietuzinkowy, niepatetyczny sposób (tak, jak mam nadzieję, to zaprezentujemy), to zawsze wartość dodana - uważa Krzysztof Iwaneczko, muzyk, wokalista. - Po drugie dzisiaj tych koncertów jest tak niewiele, że każda szansa wystąpienia na scenie jest na wagę złota. To także po prostu daje energię. A my na to bardzo mocno czekamy.

Kolejny już raz podczas zielonogórskiego koncertu wystąpi także Marek Piekarczyk.

- Zawsze będę brał udział w takich imprezach, bo to pokolenie później urodzone (bo młodzi to jesteśmy my) jest motane teraz przez komunistów - przyznaje Marek Piekarczyk, wokalista, autor tekstów. - A oni nie wiedzą, co to komuna. Dla nich to takie fajne. Che Guevara na koszulce. Nie wiem, dlaczego to bohater małolatów. Komuniści nagle stali się tacy "odważni". To imponuje tym później urodzonym. Właśnie dlatego trzeba trochę ich ostrzegać. Przypominać o tym, żeby uważali na te wszystkie faszyzmy, komunizmy, wszystkie hasełka socjalistyczne, które są kłamstwem i tylko służą do zdobywania władzy nad jak największą liczbą ludzi. I ograniczenia wolności społeczeństwu.

- Udaje nam się zapraszać osoby mające w sercu ten problem Żołnierzy Wyklętych, ale i wszystkich ludzi, którzy poszli do więzień, choć nie byli Żołnierzami - wyjaśnia zielonogórski historyk, Marek Budniak. - Zwykłych ludzi, którzy stawali przed sądami, bo na przykład zbyt głośno powiedzieli swoją opinię albo faktycznie zamanifestowali ją zdecydowanie i trafiali do więzień. [Koncert] to oddanie im czci.

Przy okazji odsłonięcia tablicy pamięci Pro memoria więźniom komunistycznym i represji komunistycznych obok muru Aresztu Śledczego w Zielonej Górze Marek Budniak tak opowiadał nam o tym fragmencie polskiej historii:

- Żołnierze Wyklęci, to żołnierze niepodległościowego podziemia, którym nie było dane odpocząć, po zakończeniu jednej z największych i najkrwawszych wojen - tłumaczył. - Nie złożyli broni, ponieważ po tzw. wyzwoleniu przez Armię Czerwoną i Armię Berlinga w Polsce zaczął się szerzyć terror, ludzi brutalnie zamykano do więzień, wywożono na Sybir, mordowano. Ówczesne władze komunistyczne wyklinały ich, zohydzały społeczeństwu, zakazały pamiętać o nich. Ale walka z systemem w ramach tzw. drugiej konspiracji nie sprowadzała się tylko do pozostania z bronią w ręku w lesie. Szczególnie na naszych terenach, gdzie w czasie II wojny światowej nie działało polskie podziemie, działalność antykomunistyczna nabrała specyficznego charakteru, ponieważ obok niedużych ugrupowań wojskowych, które z Polski centralnej czy też Kresów Wschodnich II RP przybywały na zachód Polski, pojawiały się próby formowania nowych grup nie zawsze o charakterze militarnym, a często o propagandowo-szkoleniowym, prowadzącym sabotaż, akcje ulotkowe.

Takie akcje najczęściej prowadzili uczniowie, harcerze - ludzie bardzo jeszcze młodzi...

- Komuniści mieli także problem z tzw. szeptankami - ludzie w zakładach pracy przekazywali sobie po cichu najróżniejsze informacje, które były niekorzystne dla władz, ZSRR itd. - wyjaśniał M. Budniak. - Na naszych terenach mieliśmy także do czynienia z dużą liczbą działań szpiegowskich zorganizowanych przez armię USA. Ówczesne prawo tak skonstruowano, że tego typu działalność uznawano za zbrodnię przeciwko Polsce Ludowej, której celem było obalenie siłowe ustroju demokracji ludowej. Nieważne czy byłeś żołnierzem, harcerzem, uczniem, robotnikiem, chłopem - zostawałeś „wyklętym bandytą”, którego należało jak najszybciej i skutecznie wyeliminować ze społeczeństwa - całkowicie wymazać z pamięci w przenośni i dosłownie.

Tak wyglądał zeszłoroczny koncert z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych:

• Tysiące młodych ludzi na koncercie „Pytając o Polskę” w Zielonej Górze z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych

"Gazeta Lubuska" ma patronat medialny nad wydarzeniami związanymi z obchodami Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Zielonej Górze.