Kiedy wygląd staje się najważniejszy. Co to jest zespół Quasimodo? Dowiedz się, na czym polega ta uciążliwa choroba

Dysmorfofobia, znana też jako zespół Quasimodo, nazwana tak na cześć dzwonnika z powieści Victora Hugo, to niezwykłe zaburzenie psychiczne. Może szkodzić zdrowiu psychicznemu i poczuciu własnej wartości. Polega ono na obsesji na punkcie drobnych niedoskonałości lub nieistniejących wad ciała, które może zakłócać codzienne życie. Dana osoba znajduje nieistniejące wady w swoim ciele i czuje się z nimi niekomfortowo. Mogą to być pryszcze, blizny czy wygląd nosa lub innej części ciała.

Zazwyczaj „wada”, na której skupia się osoba z zespołem Quasimodo, jest niezauważana przez innych, a ich zapewnienia o dobrym wyglądzie i braku tej niedoskonałości nie wystarczają, aby osoba z dysmorfofobią zaakceptowała swój wygląd i odrzuciła problem. Przez niezadowolenie ze swojego ciała chorzy często wycofują się z życia zawodowego i towarzyskiego.

Zespół Quasimodo zwykle pojawia się w okresie dojrzewania. Oprócz predyspozycji genetycznych czynnikami wywołującymi dysmorfofobię są normy społeczne i postrzeganie piękna według standardów, które są rozpowszechniane w mediach społecznościowych.

Główny objaw zespołu Quasimodo to negatywne zainteresowanie jedną lub kilkoma aspektami wyglądu fizycznego. Może to polegać na nieustannym porównywaniu swojego „defektu” z innymi, przez co trudno jest się skoncentrować na innych rzeczach. Skutkiem tego może być też niepokój w sytuacjach społecznych.

Inne objawy dysmorfofobii to:

• niska samoocena,
• powtarzające się zachowania mające na celu ukrycie wad (od nadmiernej pielęgnacji do szukania operacji plastycznych),
• obsesyjne sprawdzanie się w lustrze lub całkowite unikanie luster,
• unikanie sytuacji społecznych,
• problemy z koncentracją,
• kompulsywne zachowania, takie jak skubanie skóry,
• częste zmienianie ubrań.

Osoby z dysmorfofobią mogą skupiać się na dowolnej części ciała, jednak najczęściej martwią się najbardziej widocznymi częściami ciała, takimi jak twarz, włosy, skóra. Powodem ich zmartwień są np.:

• trądzik lub przebarwienia,
• rysy twarzy,
• grubość, kolor lub rodzaj włosów,
• waga i skład ciała,
• genitalia.

Wiosną 2023 roku w jednym z wywiadów m.in. o swoich zmaganiach z wizerunkiem ciała opowiedziała aktorka Megan Fox, przez lata uznawana za najpiękniejszą aktorkę Hollywood.

– Mam dysmorfofobię. Nigdy nie widzę siebie tak, jak widzą mnie inni. Nigdy w życiu nie kochałam swojego ciała – powiedziała w wywiadzie wideo dla Sports Illustrated Swimsuit 37-letnia Megan Fox.

Gwiazda wyznała, że obsesję na punkcie swojego wyglądu miała już jako mała dziewczynka.

– Nie jestem pewna, dlaczego miałam świadomość swojego ciała w tak młodym wieku – stwierdziła Fox.

Aktorka już wcześniej mówiła o dysmorfofobii i innych problemach ze zdrowiem psychicznym.

Jak wykazały badania epidemiologiczne, na zespół Quasimodo może cierpieć od 0,7 proc. do 2,4 proc. ludzi. To sugeruje, że dysmorfofobiia występuje częściej niż zaburzenia takie jak schizofrenia czy anoreksja.

Leczenie zespołu Quasimodo może wymagać połączenia kilku metod, a także dostosowywania planu leczenia, który będzie najlepszy dla danego pacjenta.

Specjaliści uważają, że leczenie powinno rozpocząć się na poziomie psychologicznym, zanim podejmie się jakiekolwiek działania estetyczne, do których często dążą chorzy na zespół Quasimodo. Jedną z metod leczenia jest intensywna psychoterapia, która skupia się na terapii poznawczo-behawioralnej. Podczas terapii budowana jest tożsamość, percepcja, samoocena i poczuciu własnej wartości osoby z dysmorfofobią.

Objawy dysmorfofobii mogą też złagodzić leki przeciwdepresyjne (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny), ograniczając obsesyjne myśli i zachowania.

Źródła:

• Body dysmorphic disorder Dialogues in Clinical Neuroscience
• About BDD International OCD Foundation