Pijesz wodę z plastikowego bidonu? To niebezpieczne dla zdrowia! Naukowcy alarmują – takie butelki uwalniają szkodliwe chemikalia

Naukowcy z Uniwersytetu w Kopenhadze przebadali trzy rodzaje butelek wielokrotnego użytku, które są dostępne w duńskich sklepach. Dwa z nich wykonane były z biodegradowalnego tworzywa sztucznego. Do badania wykorzystywano zarówno nowe pojemniki, jak i używane wielokrotnie. Myto je ręcznie oraz w zmywarce.

Byliśmy zaskoczeni dużą ilością substancji chemicznych, które znaleźliśmy w wodzie po 24 godzinach przechowywania w butelkach. Znajdowały się w niej setki substancji – w tym substancje, których nigdy wcześniej nie znaleziono w plastiku, a także takie, które są potencjalnie szkodliwe dla zdrowia. Po myciu w zmywarce było ich kilka tysięcy – mówi jeden z autorów badania, Jan H. Christensen, profesor środowiskowej chemii analitycznej na Wydziale Nauk o Roślinach i Środowisku Uniwersytetu w Kopenhadze.

W trakcie badania chemicy wykryli w wodzie ponad 400 różnych substancji pochodzących z plastiku, z którego zrobione było butelki i ponad 3500 związków chemicznych pochodzących z detergentów służących do mycia naczyń. Duża część z nich to nieznane substancje, jednak nawet w przypadku tych zidentyfikowanych, toksyczność co najmniej 70 proc. z nich pozostaje nieznana.

Badanie ilustruje, jak mała jest wiedza na temat chemikaliów emitowanych z produktów, z którymi nasza żywność i napoje mają kontakt. I jest to ogólny problem, że przepisy pomiarowe podczas produkcji są bardzo łagodne. Na szczęście zarówno w Danii, jak i na arenie międzynarodowej zastanawiamy się, jak lepiej uregulować ten obszar – komentuje Jan H. Christensen.

Jednym z największych odkryć naukowców były ilości chemikaliów, które trafiły do wody pitnej w butelkach po umyciu ich w zmywarce. Jak czytamy w opisie badania, wszystkie naczynia użyte w eksperymencie (płukane nowe butelki, zużyte plastikowe butelki i szklane butelki) zostały włożone do zmywarki – do góry nogami, pokrywki i butelki osobno – i oczyszczone podczas godzinnego programu w temperaturze dochodzącej do 65 stopni Celsjusza.

Do mycia wykorzystano standardową domową tabletkę do zmywarki, zakupioną od duńskiego sprzedawcy detalicznego, której skład opisano jako: 15-30 proc. środek wybielający i < 5 proc. niejonowych detergentów, polikarboksylanów i fosfonianów. Dzień po umyciu naczyń butelki napełniano wodą z kranu i przechowywano przez 24 godziny w temperaturze pokojowej (ok. 21 stopni Celsjusza).

Najbardziej toksyczne substancje, które zidentyfikowaliśmy, pojawiły się po tym, jak butelka znalazła się w zmywarce – prawdopodobnie dlatego, że mycie zużywa plastik, a tym samym zwiększa wypłukiwanie – wyjaśnia współautorka badania, doktor habilitowany Selina Tisler z Wydziału Nauk o Roślinach i Środowisku Uniwersytetu w Kopenhadze.

Autorzy badania podkreślają, że za wcześnie jeszcze na wnioski mówiące czy picie wody z wielorazowych plastikowych butelek jest szkodliwe dla zdrowia, ponieważ obecnie znają tylko szacunkowe stężenia odkrytych substancji, a oceny toksykologiczne nie zostały jeszcze zakończone.

Niemniej jednak sami stwierdzają, że od teraz będą korzystali jedynie ze szklanych butelek lub tych wykonanych ze stali nierdzewnej. Właśnie te dwa rozwiązania, choć mniej popularne, są zdecydowanie bezpieczniejsze dla naszego zdrowia.

Amerykańska Akademia Pediatrii sugeruje stosowanie alternatyw dla plastiku, takich jak szkło lub stal nierdzewna, zawsze jeśli jest to możliwe. Dlatego kupując butelkę wielokrotnego użytku zarówno dla siebie, jak i dla dziecka, warto wybrać jedno z poniższych rozwiązań:

1. Butelka szklana jest łatwiejsza do czyszczenia i sterylizacji niż plastikowa. Obecnie butelki wykonywane są z solidnego szkła, które zapewnia trwałość produktu. Ponadto producenci często dodają specjalne pokrowce zabezpieczające butelkę przed stłuczeniem.
2. Butelka ze stali nierdzewnej powinna być wykonana ze stopu żelaza wysokiej jakości. Należy unikać butelek aluminiowych, ponieważ czasami mają wkładki zawierające BPA (bisfenol A), który może zaburzać gospodarkę hormonalną i został powiązany z wieloma problemami zdrowotnymi, w tym z niepłodnością, rakiem prostaty i piersi oraz przedwczesnym dojrzewaniem.

Źródła:

• Is It Safe to Reuse Plastic Bottles? Healthline
• You’re Likely Ingesting Plastic from Your Water, Food, Toys, and Cosmetics Healthline
• Non-target screening for the identification of migrating compounds from reusable plastic bottles into drinking water Journal of Hazardous Materials
• Reusable plastic bottles release hundreds of chemicals, study finds Science Daily