Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Rób notatki, pisz pamiętnik, zabierz papierową listę na zakupy. Pisanie odręczne poprawia pamięć i pomaga w nauce – przekonują badacze

Małgorzata Meszczyńska
Małgorzata Meszczyńska
Magdalena Ignaciuk
Magdalena Ignaciuk
Lubisz pisać ręcznie? To bardzo dobrze! w ten sposób ćwiczysz swój mózg.
Lubisz pisać ręcznie? To bardzo dobrze! w ten sposób ćwiczysz swój mózg. Fot. pexels / pixabay
Masz pod ręką długopis lub ołówek? Czy raczej notatki robisz już tylko w smartfonie i na komputerze? Warto wrócić do odręcznego pisania – zachęcają naukowcy. I wcale nie chodzi o to, by pielęgnować piękno odręcznego pisma – choć z pewnością kaligrafia to cenna sztuka. Odręczne pisanie to znakomity trening dla naszego mózgu. Robiąc regularne zapiski, ćwiczymy pamięć i łatwiej przyswajamy wiedzę. 23 stycznia obchodzimy Dzień Pisma Ręcznego. Dlaczego warto pisać odręcznie? Oto kilka powodów.

Spis treści

Dlaczego warto pisać odręcznie?

O ile ćwiczenie pisania zdaje nam się oczywiste w przypadku dzieci, o tyle z wiekiem unikamy robienia notatek. Wspiera nas w tym technika. Każdy z nas ma zwykle pod ręką smartfon, w którym można zanotować ważne rzeczy i w dodatku ustawić przypomnienie, które uchroni nas np. przed przeoczeniem terminu. Służbowe pisma też dziś piszemy wyłącznie z pomocą komputera. Uczniowie i studenci również piszą i drukują prace, a nauczyciele są zadowoleni, że nie muszą odcyfrowywać nieczytelnych arkuszy pełnych skreśleń i poprawek.

Tymczasem okazuje się, że pisarskie udogodnienia rozleniwiają nasze mózgi. Do takich wniosków doszli naukowcy – i to prowadzący niezależne badania. Pod lupę badacze wzięli zarówno dorosłych, jak i dzieci, a testy wykonywano w sporych odstępach czasowych. Wyniki badań nie pozostawiają wątpliwości – powinniśmy czym prędzej przeprosić się z ołówkiem, piórem czy długopisem. I nie chodzi o to, aby zrezygnować z używania klawiatury. Odręczne pisanie może być rozrywką, dodatkową pomocą albo ciekawym hobby. Ważne, abyśmy każdego dnia kreślili odręcznie chociaż kilka zdań.

Ołówek lepszy niż klawiatura? Co daje pisanie odręczne?

Pisanie odręczne wspomaga proces zapamiętywania. Dlaczego? Jak tłumaczą naukowcy, pisanie odręczne wiąże się z większą liczbą bodźców niż pisanie na klawiaturze.

– Podczas kreślenia liter nasz mózg angażuje się w ruch dłoni, w odczuwanie nacisku długopisu na papier. Jest to inny rodzaj bodźców niż w przypadku pisania na klawiaturze – wyjaśnia prof. Anne Mangen z Uniwersytetu w Stavanger.

Profesor Mangen kilka lat temu przeprowadziła badania wraz Jean-Luc Velay'em, neurofizjologiem z Uniwersytetu w Marsylii. Eksperymenty dowiodły, że podczas pisania odręcznego aktywują się inne części mózgu niż podczas pisania na klawiaturze. Gdy robimy notatki, aktywne są m.in. rejony odpowiedzialne za motorykę. Dzięki temu lepiej zapamiętujemy to, co napisaliśmy.

Pisanie odręczne rozwija mózg i ułatwia naukę

Odręcznemu pisaniu i jego wpływowi na proces zapamiętywania i przyswajania wiedzy przyglądali się też naukowcy z Norwegian University of Science and Technology. Zauważyli oni, że w szkołach, w których odchodzi się od odręcznych notatek na rzecz tabletów i laptopów, uczniowie zapamiętują gorzej niż ci, którzy nadal używają zeszytów i długopisów. I choć nauczyciele potwierdzają, że dzieci uczą się szybciej pisać na komputerze, a klawiaturę wykorzystują chętniej niż klasyczne przybory do pisania – naukowcy alarmują, że zupełna „cyfryzacja” w szkolnej ławce może być źródłem kłopotów.

Badania jednoznacznie pokazują, że pisanie ręczne silnie mobilizuje czuciowo-ruchowe rejony mózgu. To sprzyja jego rozwojowi, wspiera procesy uczenia się i zapamiętywania.

– Testy pokazują, że ręczne zapiski, w porównaniu z tymi wykonywanymi z pomocą komputerowej klawiatury, zostawiają w pamięci większy ślad, przyspieszają proces uczenia i ułatwiają przywołanie informacji. Dotyczy to nie tylko u dzieci, ale i dorosłych – przekonują naukowcy z NTNU.

Badania, w których brali udział dorośli oraz dzieci, przeprowadzono po raz pierwszy w 2017 roku, a kolejny raz – w 2020. Ochotników badano z pomocą specjalnego czepka, który rejestruje aktywność elektryczną mózgu EEG z pomocą 250 elektrod. Każde badanie trwało 45 minut.

– Podczas ręcznego pisania mózg jest bardziej aktywny niż podczas stukania w klawiaturę. Kiedy używamy papieru i pióra, nasz mózg odbiera dużo więcej sygnałów, z którymi może połączyć wspomnienia. Ręczne pisanie aktywuje czuciowo-ruchowe rejony mózgu, angażuje więcej zmysłów, wzrok, słuch, dotyk. To pozwala otworzyć się na to, czego mamy się nauczyć, zapamiętujemy lepiej i pamiętamy dłużej – mówi prof. Audrey van der Meer, kierująca badaniami Norwegian University of Science and Technology, dotyczącymi odręcznego pisania.

Notuj, zapisuj, rysuj – apelują naukowcy

Naukowcy wcale nie zachęcają do pozbycia się komputerów i powrotu zawodu skryby. Zaznaczają jednak, że ważne jest, aby nie rezygnować całkowicie z odręcznych zapisków. Szczególnie dzieci, które coraz więcej czasu spędzają przed ekranami, powinny być zachęcane do rysowania i pisania odręcznego.

– Nauka liter i specyficznych ruchów związanych z ich pisaniem przynosi wiele korzyści. W przypadku klawiatury każdą literę zapisujemy z pomocą takiego samego kliknięcia, pisanie ręczne rozwija zmysły i zdolności motoryczne. Powinniśmy stawiać naszemu mózgowi wyzwania, tylko wtedy będzie w stanie rozwinąć w pełni swój potencjał – podkreśla profesor Van der Meer.

Pisanie odręczne trwa również dłużej, niż pisanie z pomocą klawiatury. To sprawia, że możemy lepiej zadbać o dobór słownictwa i konstrukcje zdania. Odręczne zapiski pomagają nam również rozwijać językowe umiejętności, opanować swobodę pisemnej wypowiedzi.

Warto też pamiętać o terapeutycznej funkcji pisania – jeśli zdecydujemy się np. prowadzić pamiętnik czy dziennik, możemy przelewać na papier nie tylko swoje myśli i spostrzeżenia, ale i emocje. To zaś ma niebagatelny wpływ na nasz stan emocjonalny.

Dlaczego warto pisać listy?

Choć dziś wizytę listonosza kojarzymy już tylko ze złymi wiadomościami – listami poleconymi z instytucji, z którymi nie chcielibyśmy mieć zbyt wiele wspólnego, warto wrócić do pisania listów.

Dzisiejsze życie toczy się dużo szybciej. Szybko otrzymujemy mnóstwo informacji, odpowiadamy niemal natychmiast na każde wezwanie, powiadomienie, piszemy skrótami, byle było szybciej, często z błędami i bez skupienia nad formą, w jakiej przekazujemy te treści.

  • Pisanie listów pozwala na chwilę zatrzymać się, przemyśleć, co chcemy przekazać, skupić się nad ostatnimi wydarzeniami, określić swoje emocje.
  • Czekanie na odpowiedź to skuteczne ćwiczenie cierpliwości, a także niesamowicie ekscytujące chwile, kiedy zastanawiamy się, czy to dziś przyjdzie zaadresowana do nas koperta z miłymi informacjami.

Podstawa programowa z języka polskiego w szkole podstawowej przewiduje naukę pisania listów. Z tego powodu wielu nauczycieli decyduje się na międzyszkolną wymianę listów lub pocztówek. Akcje te cieszą się dużą popularnością wśród uczniów, którzy są ciekawi kolegów z innych zakątków Polski i niecierpliwie czekają na wieści.

Pisanie tradycyjnych listów pozwala dzieciom zadbać o formę i wygląd ich wiadomości, a także sprawia niemałą przyjemność. Warto spróbować!

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Rób notatki, pisz pamiętnik, zabierz papierową listę na zakupy. Pisanie odręczne poprawia pamięć i pomaga w nauce – przekonują badacze - Strefa Edukacji

Wróć na zielonagora.naszemiasto.pl Nasze Miasto