Za nieodłączny symbol ostatniej niedzieli przed Wielkanocą uznaje się obrządek święcenia palm w kościele. Jak wyglądały palmy wielkanocne przed laty? Zobaczcie archiwalne zdjęcia. Fotografie pochodzą z Narodowego Archiwum Cyfrowego oraz archiwum serwisów lokalnych Polska Press.
Niedziela Palmowa - jaka jest historia święta?
Święto zostało ustanowione na pamiątkę przybycia Chrystusa do Jerozolimy. Rozpoczyna okres przygotowania duchowego do świąt, będącego wyciszeniem, skupieniem i przeżywaniem męki Chrystusa. Pierwsze znane zapisy dotyczące święta pochodzą lat osiemdziesiątych IV wieku. Z Jerozolimy procesja Niedzieli Palmowej rozprzestrzeniła się na inne kraje. W Polsce Niedziela Palmowa obchodzona jest od średniowiecza, tego dnia wierni przynoszą do kościoła palemki, symbol odradzającego się życia. Od 1986 roku zgodnie z wolą papieża Jana Pawła II, w Niedzielę Palmową obchodzony jest też Światowy Dzień Młodzieży.
Zwyczaje związane z Niedzielą Palmową
Niedziela Palmowa to święto ruchome przypadające 7 dni przed Wielkanocą. Rozpoczyna Wielki Tydzień. Może wypaść pomiędzy 15 marca a 18 kwietnia, w tym toku przypada na 28 marca. Jakie zwyczaje wiążą się ze świętem?
- Palmy - bogate tradycje ma wykonywanie palm wielkanocnych od VII wieku święconych w Niedzielę Palmową, co zapoczątkował Kościół francuski. Święcenie własnoręcznie wykonanych palm w rozbudowanej formie zachowało się m.in. na Kurpiach w parafii Lipniki i Nysie oraz Łyse, a także w Małopolsce w Lipnicy Murowanej i w Limanowej. W wielu miejscowościach odbywają się coroczne konkursy na najdłuższą i najpiękniej wykonaną palmę.
- Procesje w Niedzielę Palmową były obecne od pierwszych wieków chrześcijaństwa – zapoczątkowane w Jerozolimie, rozpowszechniły się na innych terenach. W Polsce tradycją Niedzieli Palmowej była m.in. procesja z Jezuskiem Palmowym. Obecnie w Polsce w zachowana jest w niewielu miejscowościach (Szydłowcu, Tokarni w powiecie myślenickim i Nowym Stawie w powiecie malborskim).
- Przebierańcy - dawnym zwyczajem są Pucheroki, czyli przebierańcy w wysokich czapkach przyozdobionych bibułowymi wstążkami, odwiedzający z oracjami domy rano w Niedzielę Palmową. Zwyczaj jest nadal żywy we wsiach podkrakowskich.
Niedziela Palmowa a przesądy
- połknięcie bazi z poświęconej palmy miało zagwarantować brak bólu głowy i chorób gardła. Pierwotnie mógł być to zabieg magiczny zapewniający płodność.
- palemki zatykano za świętym obrazem w domu, a zimą spalano, by popiołu użyć następnie w czasie Środy Popielcowej.
- palm nie można było trzymać „do góry nogami” – by nie gziły się krowy
- w zależności od regionu poświęconą palmą obijano na pomyślność boki zwierząt w gospodarstwie albo wręcz przeciwnie (muchy by się trzymały tych krów)
- z poświęconych palm wyjmowano gałązki wierzbowe i utworzone z nich krzyżyki zatykano w glebie na zasianych polach - miało to chronić przyszłe zbiory przed suszą, burzą itp.
Te produkty to fat burnery
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?