Uniwersytet Zielonogórski ma nowego profesora. Marian Giertych to specjalista od lasów

Prof. Marian Giertych urodził się w 1965 r. w Kórniku, gdzie w otoczeniu jednego z najbardziej znanych arboretów w Polsce kształtowały się jego zainteresowania przyrodnicze. Studia biologiczne ukończył na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, broniąc w 1990 r. pracy magisterskiej pt. Klasyfikacja ornitologiczna i ocena charakteru awifauny lęgowej jezior eutroficznych na przykładzie Rynny Kórnicko-Zaniemyskiej.

Po studiach podjął pracę w Instytucie Dendrologii PAN w Kórniku, gdzie pod kierunkiem prof. Piotra Karolewskiego przygotował rozprawę doktorską pt. Fenole jako wskaźnik reakcji sosny zwyczajnej na warunki skażonego środowiska, którą obronił na Wydziale Leśnym ówczesnej Akademii Rolniczej w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Przyrodniczy). Kontynuując pracę w Instytucie Dendrologii przygotował pracę habilitacyjną składającą się z cyklu publikacji pod zbiorczym tytułem Interakcje rośliny – roślinożercy na przykładzie drzew i owadów. Rozprawę obronił na Wydziale Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w 2010 r.

Od 2010 roku prof. dr hab. Marian Giertych związany jest z Wydziałem Nauk Biologicznych Uniwersytetu Zielonogórskiego, gdzie pracuje w Katedrze Botaniki i Ekologii. Nadal pracuje również w Instytucie Dendrologii PAN w Kórniku.

Zainteresowania badawcze Profesora koncentrują się wokół dwóch obszarów: ekofizjologii roślin i entomologii eksperymentalnej. Bada czynniki kształtujące interakcje owadów z roślinami, reakcje obronne roślin, czynniki warunkujące miejsca żerowania owadów, a w szczególności owady tworzące galasy i owady minujące. Kierował kilkoma projektami badawczymi z tego zakresu i jest autorem kilkudziesięciu publikacji naukowych. Wyniki jego badań interakcji owadów i drzew podsumować można kilkoma wnioskami: drzewa dysponują różnymi mechanizmami obronnymi pozwalającymi ograniczać skutki uszkodzeń powodowanych przez żerujące owady, a charakter reakcji obronnych jest zależny od światłożądności gatunku oraz od warunków w jakich rośnie drzewo.

W szczególnych przypadkach roślina gospodarza może bronić się przed negatywnymi skutkami powstawania galasów np. dzięki reakcji nadwrażliwości; wystąpienie reakcji obronnej u drzew zaatakowanych przez owady może ograniczyć rozwój współwystępującej infekcji grzybowej, jak ma to miejsce w przypadku infekcji czekoladowej plamistości liści kasztanowca następującej po zasiedleniu liści przez szrotówka kasztanowcowiaczka. O miejscu żerowania owada w istotny sposób decyduje jakość pokarmu, podobnie rozmieszczenie galasów na liściu czy w koronie drzew, nie jest przypadkowe i jest uwarunkowane zapewnieniem rozwijającemu się galasowi miejsca optymalnego w wodę i składniki odżywcze, a w przypadku owadów minujących ważnym czynnikiem jest również rozproszenie ryzyka śmierci potomstwa i wykorzystanie całej dostępnej, zdrowej powierzchni liści kasztanowca, również na tych listkach, na których występują uszkodzenia spowodowane przez patogen grzybowy. Tkanki galasów są trwale związane ze strukturami anatomicznymi rośliny gospodarza, a w przypadku galasów rozwijających się na liściach związane są z unerwieniem, co oprócz anatomii potwierdzają analizy proteomiczne; długotrwała gradacja szrotówka powoduje znaczne straty w przyroście na grubość.

Zobacz wyjątkową inaugurację roku akademickiego na Uniwersytecie Zielonogórskim:

Na Wydziale Nauk Biologicznych UZ wykłada: botanikę systematyczną, metody statystyczne dla przyrodników i komunikację naukową. Wypromował troje doktorantów i kilku magistrantów. Brał udział w przygotowaniu programu studiów dla kierunków biomonitoring i zarządzanie środowiskiem oraz biologia o specjalności nauczycielskiej i medycznej.

Prof. dr hab. Marian Giertych jest członkiem Komitetu Nauk Leśnych i Technologii Drewna PAN.

Jego pasją jest ornitologia i zwiedzanie świata.

Zobacz promocje doktorskie i habilitacyjne na UZ:

Zobacz też:
NOWI PROFESOROWIE NA UZ